II. KAFLI
Útgáfa sölureikninga, skráning í sjóðvélar o.fl.
(1) Við sérhverja afhendingu á skattskyldri vöru eða þjónustu, þ.m.t. afhending til starfsmanna, skal seljandi gefa út sölureikning, sbr. þó 8.-11. gr. Reikning skal gefa út samtímis og afhending á sér stað, hvort sem um er að ræða staðgreiðslusölu eða sölu gegn greiðslufresti. Fari afhending ekki fram í einu lagi skal gefa út reikning fyrir sérhverri einstakri afhendingu, enda geti einstakir hlutar vöru almennt haft sjálfstætt notagildi eða greitt hafi verið inn á viðskiptin.
(2) Þegar seldum verðmætum er skilað til seljanda skal gefa út kreditreikning fyrir hinum mótteknu verðmætum með tilvísun til fyrri reiknings. Sama gildir um afslátt sem veittur er eftir að sölureikningur hefur verið gefinn út, svo og leiðréttingar á fyrri reikningum.
(3) Þrátt fyrir ákvæði 1. mgr. er þjónustusölum, öðrum en þeim sem falla undir 8. gr., heimilt að gefa út sölureikning í lok hvers mánaðar vegna þeirrar þjónustu sem innt var af hendi frá upphafi til loka þess mánaðar. Sama gildir, með hliðsjón af viðskiptavenjum, við sölu á vöru til þeirra sem nota hið keypta í atvinnurekstri sínum, enda fái kaupandi með vörunni í stað reiknings afgreiðsluseðil með upplýsingum um tegund sölu og magn. Óheimilt er að tilgreina virðisaukaskatt á afgreiðsluseðli. Seljandi skal varðveita afrit afgreiðsluseðils með viðkomandi sölureikningi.
(1) [Reikningseyðublöð skulu vera fyrirfram tölusett (áprentuð númer) í samfelldri töluröð. [Þegar um er að ræða rafrænan reikning, þ.e. reikning sem á uppruna sinn í rafrænu reikningakerfi skv. reglugerð nr. 505/2013, um rafræna reikninga, rafrænt bókhald, skeytamiðlun, skeytaþjónustu, geymslu rafrænna gagna og lágmarkskröfur til rafrænna reikninga- og bókhaldskerfa, skal reikningurinn uppfylla ákvæði III. kafla þeirrar reglugerðar.]2)4)7) *1) Við útgáfu reiknings skal hann jafnframt bera nafn, kennitölu og skráningarnúmer seljanda.]1)
(2) Við útgáfu sölureiknings skal færa á hann upplýsingar um eftirtalin atriði:
- Útgáfudag.
- Nafn og kennitölu kaupanda. Smásöluverslunum og þjónustusölum, sem falla undir ákvæði 8. gr. og nota sölureikninga til tekjuskráningar, er heimilt að víkja frá þessari reglu við staðgreiðslusölu til endanlegs neytanda, þ.e. þess sem ekki notar hið keypta í atvinnurekstri sínum.
- Tegund sölu, þ.e. lýsingu á hinu selda. Við sölu til skattskylds aðila skal lýsingin vera nægilega glögg til að ljóst sé hvort viðskiptin varði skattskylda starfsemi hans.
- Magn, einingarverð og heildarverð eftir því sem við verður komið.
- Hvort virðisaukaskattur er innifalinn í heildarfjárhæð eða ekki. Enn fremur skal sérstaklega koma fram hver fjárhæð virðisaukaskatts er. Við sölu til endanlegs neytanda er þó nægilegt að fram komi að virðisaukaskattur sé [19,35%]6)8) af heildarverði eða [9,91%]5)8) þegar um er að ræða sölu skv. 2. mgr. 14 gr. laga nr. 50/1988, með síðari breytingum.
(3) Sölureikningar skulu vera a.m.k. í þríriti. Ætíð skal láta viðskiptamanni í té frumrit reiknings. Eitt eintak (samrit) skal varðveita í réttri töluröð. Þriðja eintakið skal liggja til grundvallar færslu á sölu í bókhaldi. Heimilt er að fella niður þriðja eintakið ef þess í stað er gert [söluuppgjörsyfirlit]3) yfir útgefna reikninga, þar sem fram kemur númer, dagsetning og fjárhæð hvers einstaks reiknings, og það lagt til grundvallar færslu á sölu í bókhaldi. [Þegar um er að ræða rafrænan reikning skal ákvæði um frumrit, samrit og eintak í réttri röð eða söluuppgjörsyfirlit teljast uppfyllt þegar farið er eftir ákvæðum III. kafla reglugerðar nr. 505/2013.]3)4)7)
1)Sbr. 3. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 2)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 3)Sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 4)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 16/2001. 5)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 176/2008. 6)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 1071/2009. 7)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 615/2013. 8)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 1144/2014.
Við sölu, sem er að hluta til skattskyld og að hluta til undanþegin skatti sbr. 3. mgr. 2. gr. laga nr. 50/1988, eða undanþegin skattskyldri veltu, sbr. 12. gr. laganna, skal halda viðskiptum sem eru skattskyld greinilega aðgreindum á reikningi frá öðrum viðskiptum. Jafnframt skal á reikningi aðgreina skattskylda sölu eftir skatthlutföllum, þannig að heildarverð vöru og þjónustu ásamt virðisaukaskatti komi sérstaklega fram vegna hvors skatthlutfalls.
(1) Þrátt fyrir ákvæði 4. gr. er þeim sem falla undir 3. mgr. 3. gr. heimilt að nota gíróseðla í stað sölureikninga. Gíróseðlarnir skulu vera fyrirfram tölusettir í samfelldri töluröð og uppfylla önnur skilyrði um form og efni sölureikninga, en þó er nægilegt að þeir séu í tvíriti. Seljandi skal varðveita afrit í réttri töluröð.
(2) Við útgáfu gíróseðla skal gera [söluuppgjörsyfirlit]2) yfir útgefna seðla og það [staðfest]2) af ábyrgum starfsmanni fyrirtækisins. Á [[söluuppgjörsyfirliti]3)]2) skulu koma fram eftirfarandi upplýsingar um hvern einstakan gíróseðil:
- Útgáfudagur.
- Númer.
- Heildarfjárhæð ásamt fjárhæð virðisaukaskatts.
- Nafn og kennitala viðskiptamanns.
(3) [Söluuppgjörsyfirlit]2) skv. 2. mgr. skal liggja til grundvallar færslu á sölu í bókhaldi.
(4) Varðveita skal yfirlit frá banka yfir innborgaða gíróseðla eins og önnur fylgiskjöl. Innborgunaryfirlit frá banka skal vera grundvöllur færslna á viðskiptamannareikning. Jafnframt skal varðveita gögn frá prentsmiðju eða banka sem sýna hvaða númerahópur hefur verið prentaður af gíróseðlum hverju sinni.]1)
1)Sbr. 4. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 2)Sbr. 3. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 3)Sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 16/2001.
Þeir sem taka framleiðslu annarra til vinnslu eða endursölu skulu gefa út afreikninga (innleggsnótur) sem geta komið í stað reikninga skv. 1. mgr. 3. gr. Á þetta m.a. við um kaup eða móttöku samlaga, samvinnufélaga og annarra á framleiðsluvörum bænda, sjávarafla og hvers konar iðnaðarvörum, fullunnum og hálfunnum. Ákvæði 4. og 5. gr. gilda um afreikninga eftir því sem við á. Auk skráningarnúmers kaupanda (útgefanda) skal skráningarnúmer seljanda koma fram á afreikningi við útgáfu hans.
Kvittun fyrir innborgun.
7. gr.
(1) Sé vara eða þjónusta greidd að fullu eða að hluta áður en afhending fer fram, sbr. 3. mgr. 13. gr. laga nr. 50/1988, skal móttakandi greiðslu gefa út kvittun til greiðanda. Þó er heimilt að gefa út sölureikning vegna slíkra innborgana.
(2) Ákvæði 4. og 5. gr., að undanskildum 4. tölul. 2. mgr. 4. gr., gilda um kvittanir eftir því sem við á. Tölusetning kvittana skal vera aðgreind frá tölusetningu sölureikninga.
(3) Þegar sölureikningur er gefinn út skal tilgreina á honum mótteknar skattskyldar innborganir vegna viðkomandi sölu. Koma skal fram fjárhæð, dagsetning og númer kvittunar eða sölureiknings skv. 1. mgr.
Tekjuskráning smásöluverslana o.fl.
8. gr.
(1) Smásöluverslanir og þjónustusalar sem nær eingöngu selja til endanlegra neytenda skulu annaðhvort gefa út sölureikning skv. 3.-5. gr. við sérhverja afhendingu sína eða skrá sérhverja afhendingu á vöru eða þjónustu í sjóðvél jafnskjótt og hún fer fram. Í fylgiskjali við reglugerð þessa eru taldar upp verslanir þær og þjónustusalar sem falla undir ákvæði þessarar greinar.
(2) Við skráningu í sjóðvél skal aðgreina skattskylda sölu eftir skatthlutföllum.
(3) Sérhver aðili skal nota sömu aðferð, sbr. 1. mgr., við skráningu allrar sölu sinnar. Ef aðstæður krefjast má þó víkja frá þessari reglu og skrá staðgreiðslusölu í sjóðvél en færa sölu gegn greiðslufresti, pöntunarsölu eða annan afmarkaðan þátt sölu á sölureikninga. Jafnan er skilyrði að skýrt sé afmarkað í lýsingu skv. 2. gr. hvernig tekjuskráningu er hagað.
(4) Lánssala skal skráð í viðskiptamannabók, sbr. [2. tölul. 4. mgr. 10. gr. bókhaldslaga nr. 145/1994]1), hvort sem skattaðili skráir sölu sína í sjóðvél eða færir hana á sölureikninga.
(5) Smásöluverslunum og þjónustusölum, sem um ræðir í 1. mgr., er jafnframt skráningu í sjóðvél skylt að gefa út reikning vegna sölu til annars skattskylds aðila sem þess óskar. Reikningur sem gefinn er út ásamt skráningu í sjóðvél skal að formi og efni fullnægja kröfum 4. og 5. gr. Þó er ekki skylt að tölusetja reikningseyðublöð fyrirfram og nægilegt er að þau séu í tvíriti. Seljandi skal varðveita samrit í réttri útgáfuröð og hefta [greiðslukvittun sjóðvélar]2), sbr. 1. tölul. 1. mgr. 9. gr., við eintak kaupanda. [Þegar notuð er sjóðvél sem hefur rafræna dagbók í stað innri strimils, sbr. 2. tölul. 1. mgr. 9. gr., er fullnægjandi að seljandi afhendi kaupanda greiðslukvittun sjóðvélar í stað reiknings enda skal greiðslukvittun sjóðvélar að formi og efni fullnægja kröfum 4. og 5. gr.]2) Víkja má frá reglunni í 2. tölul. 2. mgr. 4. gr. um að tilgreina nafn og kennitölu kaupanda ef reikningur er að fjárhæð [6.000 kr.]2) eða minna.
(6) [Smásöluverslunum og þjónustusölum, sem um ræðir í 1. mgr., er skylt að gefa út kvittun skv. 7. gr. við sölu á gjafakorti. Á kvittun skal auk þess sem segir í 7. gr. koma fram hver gjafþegi er og að innborgun sé vegna gjafakorts. Þegar úttekt á vöru eða þjónustu samkvæmt gjafakorti er valkvæð þannig að ekki er ljóst undir hvaða skatthlutfall væntanleg úttekt fellur skal miða skatthlutfall við [24%.]3)4) Við afhendingu á grundvelli gjafakorts skal gefa út sölureikning þó að seljandi skrái tekjur sínar í sjóðvél. Seljandi skal varðveita afrit eða samrit kvittana og reikninga ásamt mótteknum gjafakortum.]1)
1)Sbr. 5. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 2)Sbr. 4. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 3)Sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 1071/2009. 4)Sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 1144/2014.
(1) Sjóðvélar, sbr. 8. gr., skulu að lágmarki vera með eftirfarandi búnaði:
- [Ytri strimli, þ.e. [greiðslukvittun sjóðvélar]3). Strimillinn skal sýna sundurgreiningu viðskiptanna ásamt sérstöku auðkenni vegna sölu í hverju skatthlutfalli og dagsetningu viðskiptanna.]1)
- Innri strimli [eða rafrænni dagbók]3) sem á lesanlegan hátt sýni hverja innstimplun.
- Sérstökum dagsöluteljara sem sýni sölu hvers dags aðgreinda eftir skatthlutföllum ásamt dagsetningu og hve oft hann hefur verið endurstilltur.
- Sérstökum uppsöfnunarteljara sem sýni þá heildarfjárhæð sem skráð hefur verið í vélina (grand total) [og stöðu teljarans við hvert söluuppgjör]2).
(2) Sjóðvél skal koma þannig fyrir að viðskiptamaður geti óhindrað fylgst með skráningu í hana og gengið úr skugga um að viðskiptin séu rétt skráð. Viðskiptamaður skal fá í hendur [greiðslukvittun sjóðvélar]4) við hverja afgreiðslu.
(3) Óheimilt er að endurstilla uppsöfnunarteljara, sbr. 4. tölul. 1. mgr., nema skráningarrými hans hafi verið nýtt að fullu eða vegna viðgerðar og viðhalds á vélinni. Við endurstillingu skal skrá stöðu teljarans ásamt dagsetningu. Upplýsingar þessar skulu staðfestar af verslunarstjóra eða öðrum ábyrgðarmanni og geymast eins og önnur bókhaldsgögn.
(4) Séu sjóðvélar samtengdar eða tengdar tölvum sem liður í víðtækara skráningar- eða bókhaldskerfi skal liggja fyrir nákvæm lýsing á skipulagi kerfisins. Slíkt skráningarkerfi verður að veita þær upplýsingar um sölu hvers dags og heildarsölu er um ræðir í 1. mgr. þessarar greinar [og þannig útbúið að ekki sé hægt að breyta einstökum færslum er áður hafa farið fram].2)
(5) Notkun sjóðvéla, sem hægt er að nota sjálfstætt sem reiknivélar, án þess að skráning eigi sér stað um leið, er óheimil.
(6) [Öryggisafrit af rafrænni skráningu dagbókar, sbr. 2. tölul. 1. mgr., skal tekið í lok hvers starfsdags.]3)
1)Sbr. 1. gr. reglugerðar nr. 539/1993. 2)Sbr. 6. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 3)Sbr. 5. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 4)Sbr. 3. gr. reglugerðar nr. 16/2001.
[Sérstakt auðkenni vöru eða vörupakkningar.
9. gr. A.
Smásöluverslunum skv. 8. gr. er skylt að auðkenna sérstaklega vörur sem um getur í 2. mgr. 14. gr. laga nr. 50/1988, um virðisaukaskatt, með síðari breytingum, með rauðri merkingu á viðkomandi vöru eða vörupakkningu eða sundurliða viðskiptin á reikningi eða fram komi á kassakvittun viðskiptamanns sambærileg sundurliðun og um ræðir í 5. gr., sbr. 3. og 4. tölul. 2. mgr. 4. gr.]1)
1)Sbr. 2. gr. reglugerðar nr. 539/1993.
Annað söluskráningarkerfi.
10. gr.
(1) [Ef sérstakar aðstæður eru fyrir hendi, sem valda aðila verulegum vandkvæðum eða óhagræði af að skrá sölu sína í sjóðvél eða á fyrirfram tölusetta sölureikninga, getur ríkisskattstjóri heimilað honum að nota annað söluskráningarkerfi en kveðið er á um í 3.-9. gr. eða að víkja frá einstökum ákvæðum þessara greina, enda sýni aðili fram á notkun á skýru og öruggu kerfi sem tryggir að unnt sé að sannreyna að allar tekjur komi fram. Meðal annars getur ríkisskattstjóri heimilað aðila að færa sölu sína eftir sérstökum söluyfirlitum greiðslukortafyrirtækja [---]2), eftir staðgreiðslusölulistum eða staðgreiðslusöluyfirlitum, sbr. nánar 2. og 3. mgr.]1)
(2) Staðgreiðslusölulistar skulu vera fyrir fram tölusettir í samfelldri töluröð. Á þá skal skrá sérhverja innborgun vegna staðgreiðslusölu jafnóðum og hún fer fram og samtölu innborgana hvers dags. Jafnframt skal færa sölu gegn greiðslukortum á listana. Listi yfir sölu hvers dags skal áritaður af verslunarstjóra eða öðrum ábyrgum starfsmanni og geymdur eins og önnur bókhaldsgögn.
(3) Staðgreiðslusöluyfirlit skal færa daglega í fyrir fram innbundna, tölusetta bók í því formi sem ríkisskattstjóri samþykkir.
1)Sbr. 7. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 2)Sbr. 6. gr. reglugerðar nr. 599/1999.
Úttekt eiganda og sala til starfsmanna.
11. gr.
(1) Þrátt fyrir ákvæði 3.-9. gr. skal færa úttekt eigenda, framkvæmdarstjóra og annarra starfsmanna í stjórnunarstöðum á vöru og þjónustu sem skattaðili framleiðir eða selur, í sérstaka undirbók, hvort sem afhent er án endurgjalds, gegn staðgreiðslu eða gegn greiðslufresti.
(2) Undirbók samkvæmt þessari grein skal vera innbundin og blaðsíður tölusettar fyrir fram. Við sérhverja afhendingu skv. 1. mgr. skal skrá í bókina dagsetningu afhendingar, lýsingu á hinu afhenta, magn, einingarverð og heildarverð eftir því sem við verður komið.
(1) Sala sem skráð er í sjóðvél skal daglega gerð upp samkvæmt [dagsöluyfirliti sjóðvélar]2), sbr. 3. tölul. 1. mgr. 9. gr., og færð á sérstakt [söluuppgjörsyfirlit]2). Sama gildir um sölu þeirra sem fengið hafa heimild til að nota annað söluskráningarkerfi, sbr. 10. gr. Á [söluuppgjörsyfirliti]2) skal a.m.k. koma fram (1) staðgreiðslusala, (2) sala gegn greiðslukorti, [(3) lánssala og (4) mismunur á skráðri sölu á uppgjörsstrimli sjóðvélar og talningar úr sjóðvél ásamt skýringum á þeim mismun.]1) [Þá skal einnig koma fram á dagsöluyfirliti sjóðvélar eða á söluuppgjörsyfirliti:
- Dagsetning.
- Fjöldi opnana fjárhirslu sjóðvélar án skráningar sölu.
- Heildarfjöldi afgreiðslna úr sjóðvél.
- Heildarsala samkvæmt hverjum teljara fyrir sig.
- Uppsöfnuð fjárhæð sem sýnir heildarsölu þá sem slegin hefur verið inn frá upphafi (grand total) og stöðu teljarans við hvert söluuppgjör.]2)
(2) Fylgiskjöl fyrir sölu hvers dags skulu [[staðfest]2)]3) af verslunarstjóra eða öðrum ábyrgum starfsmanni og geymd eins og önnur bókhaldsgögn.
(3) [Komi fram mismunur á skráðri sölu á uppgjörsstrimli sjóðvélar og talningar úr sjóðvél, sbr. 1. mgr., skal miða skatthlutfall fjárhæðarinnar við meðaltalshlutfall innheimts virðisaukaskatts viðkomandi dags, enda sé ekki vitað til hvaða skatthlutfalls fjárhæðin tilheyrir. Ef mismunur er óvenju mikill og verður til vegna sérstakra aðstæðna skal miða skatthlutfall fjárhæðarinnar við meðaltalshlutfall síðasta uppgjörstímabils.]1)
1)Sbr. 8. gr. reglugerðar nr. 136/1997. 2)Sbr. 7. gr. reglugerðar nr. 599/1999. 3)Sbr. 4. gr. reglugerðar nr. 16/2001.